Zekerijah Smajić, dugogodišnji novinar, direktor i osnivač vodećeg multimedijalnog servisa Sens Multimedia News Network sa redakcijama u Sarajevu i Briselu, za BUKU je prokomentarisao izlazak Velike Britanije iz Evropske unije.
Prema njegovoj ocjeni ova odluka građana Velike Britanije da se nakon 43 godine članstva u Evropskoj uniji vrate “nacionalnoj slobodi i samostalnosti” je očekivana, ali nije dobra opcija ni za jednu od dosadašnjih ugovornih strana.
Velika Britanija će u kratkom roku, smatra Smajić, osjetiti makroekonomske, trgovinske, monetarne, socijalne i druge generirajuće posljedice, a Evropska unija, iako je odavno morala biti svjesna stepena dezintegracionih procesa pod svojim krovom, teško će se oporaviti od gubitka jedne od najjačih svojih članica iako su to u zadnjih desetak godina, vrlo razgovjetno najavljivali britanski eurofobi, euroskeptici i sve složnije desničarske frakcije.
Dodaje i da britanski premijer David Cameron, koji je politički bio za ostanak u Uniji, a duhovno za “samostalnost” svoje zemlje, u prvom obraćanju naciji nakon referenduma rekao je da se “volja naroda mora poštovati”, te da Velikoj Britaniji treba nova vlada.
Tom prilikom nije propustio ponoviti da su građani Ostrva 23. juna sudjelovali “na jednom od najveličanstvenijih primjera funkcioniranja demokratije”, te da mu je čast što je upravo on bio premijer u vrijeme referendum koji je “vjerovatno jedan od najznačajnijih događaja u historiji Velike Britanije.”
„Volja građana se, bez sumnje mora poštovati ali će se Britanci već prvih dana nakon referenduma morati suočiti s pitanjem kako ukrotiti strmoglavi pad vrijednosti svoje nacionalne valute u odnosu na korpu svjetskih valuta? Šta sa oko tri miliona svojih sugrađana koji su do sada radili na evropskim poslovima i na položajima unutar Evropske unije? Šta sa još oko million Britanaca koji će indirektno ostati bez posla? Šta sa svojim izvoznim robama koje su bile dio jedinstvenog evropskog tržišta?“, pita se Smajić.
Napominje i da iako je Velika Britanija i do sada bila uvijek u statusu privilegirane članice Evropske unije s brojnim izuzecima u odnosu na jedinstvenu evropsku regulative – nije potpisnica Schengenskog sporazuma o slobodi kretanja i viznom režimu, niti je članica Eurozone, nikada nije prihvatala zajedničku agrarnu i socijalnu politiku, politiku azila i imigracije itd. izlazak ove ekonomski jake i globalno utjecajne članice Evropske unije, neminovno će ishoditi i kratkoročne i dugoročne posljedice po cjelokupnu arhitekturu evropskih institucija, po ekonomiju i sam duh Evropske unije. Dosadašnja EU više ne postoji iako se radi o izlasku samo jedne njene članice.
„Slobodan sam ustvrditi da je dosadašnja Evropska unija već desetak godina na stranputici i nije nimalo lako u ovom času prognozirati u kojem će se smjeru ovaj teški, staromodni i preskupi brod dalje kretati. Izvjesno je jedino da će na nivou evropskih institucija neminovno uslijediti analiza da li I šta moglo još učiniti da Velika Britanija ostane dio evropske porodice, te da li je izlazak ove zemlje iz EU posljedica istinskog nezadovoljstva britanskih građana ili se radi, ipak, o širem projektu destrukcije evropske ideje kao faktora kohezije u i izvan Starog kontinenta.
Izvjesno je također da će u evropskim institucijama već u narednim danima uslijediti vrlo ozbiljan pretres svega do sada postojećeg, uključujući i odlazak s pozornice onih koji nisu pokazali lidersko vizionarstvo ili ne znaju put za izlazak iz najveće krize evropske ideje od njenog nastanka“, istakao je Smajić.
Upitan da prokomentariše uticaj Brexita na BiH, rekao je da iako je naša zemlja tek na početku procesa integracije u Evropsku uniju, posljedice britanskog referendum su neminovne prvenstveno po rokove koji su već biti ugovoreni u bliskoj budućnosti. Prestrojavanje evropske 27-torice i kadrovske promjene koje će neminovno uslijediti, prema riječima našeg sagovornika, odrazit će se i na brzinu započetog procesa imajući u vidu da će svakodnevni dnevni red evropskih institucija sada biti zatrpan drugim, mnogo vrućim temama od eventualnog probližavanja Bosne i Hercegovine Uniji koja je i sam redefiniciji.
Razgovarao Elvir Padalović
Izvor: 6yka.com