Ilija Trninić član EWB BIH za BUKA magazin: Quo vadis, opozicijo?!

Nakon ostavke bivšeg Gradonačelnika, izbori su zakazani sa sredinu decembra 2021. godine da, tada, neizvjesnog pobjednika uvede u praznične dane i nastavi slaviti. Tog oktobra, a kasnije i novembra, svi su se uzdali u pobjedu i spremali lovore. Grad DNS-a, prepoznatljiv po načinu vladanja, više po nekadašnjem i dugogodišnjem Gradonačelniku Marku Paviću, nego po nekom specifikumu politike i upravljanja DNS-a. Nakon lokalnih izbora 2020. godine Prijedor je politički megdan bivših koalicionih partnera, pomenute političke stranke i nezavisnih socijaldemokrata koji su se sukobili, načelno, zbog nezavisnosti. Nezavisni ne dadoše nezavisnost vođenja i upravljanja gradom na Sani Pavićevim sljedbenicima jer su „pavićevci“ željeli nezavisno od nezavisnih da vladaju.

U silnoj borbi za nezavisnost, socijaldemokrate pobjediše u bastionu „pavićevaca“, uzevči im tron Grada pod palaštom borbe protiv „mangupa“.

Elem, izborna kampanja, ovih, prijevremenih izbora u decembru 2021.godine obilježila je fatalna borba za prevlast, predstavljajući da su prijedorksi izbori test za opšte izbore naredne godine. Nosioci kampanja (iz vlasti i opozicije) sa svojim koalicionim partnerima ubjeđivali su građanje Prijedora da im daju podršku jer su oni ti koji će vladati od sljedeće godine, donijeti nova radna mjesta, razviti prigradska naselja, otvoriti poslovne zone, a neki su prijetili da neće graditi autoput ako ti „graditelji“ ne pobjede.

Epilog: nezavisni i socijaldemokrata pobijedi a demokrata i narodni izgubi. Neko je morao pobijediti ali i izgubiti, samo što su ovi izbori zaista bili test, za opoziciju, prije svega.

One večeri, kada se opozicija okupila ispred mikrofona, u stranaškom izbornom štabu, sve je bilo jasno a razlozi poraza su se otkrili. Bilo je potrebno zapitati se da li ta gospoda, koja stoje iza glasnogovornika poraza, ulijevaju živost, energiju, povjerenje, snagu, volju i moć za promjenom. Da li takva struktura zagovarača promjena može biti uzor glasaču koji treba da, na dan izbora, pohita prema biračkom mjestu i zaokruži to fatalno ime? Prethodno posvađani oko zajedničkog kandidata, u međuvremenu „prepucavanje“ na personalnom i političkom nivou, nejasna uloga i stavovi pojedinih opozicionih lidera, zasigurno nije dobra platforma privlačenja i animiranja građana-glasača da hitaju i biraju. To se pokazalo u broju izašlih birača. Ni trećina nije odšetala i uzela olovku da glasa.

Liderstvo opozicije, haotično i nejasno, ne predstavlja uzor nijednom glasaču koji želi neku, kakvu takvu, promjenu. Sistem animiranja u izbornom procesu koji ide odozdo prema gore (od baze prema vrhu), podrazumijeva identifikaciju birača sa liderima i politikama koju oni vode i razvijaju. Identifikovati se sa političkim, i njihova kompatibilnost sa ličnim vrijednostima, preduslov je, ne samo, izlaznosti nego i dobijanja podrške.

Uz to, dopiranje do birača i rad na terenu (od vrha ka bazi) zahtijeva dobru, stabilnu, funkcionalnu, održivu i efikasnu strukturu političke organizacije koja brzo i kontinuirano reaguje na potrebe i zahtjeve birača. Takva struktura mora imati i glavu i rep, aktiviste sa entuzijazmom, energijom i vjerom u uspjeh. Prijedorska opozicija čekala je i uzdala se u veću izlaznost, oslanjala se na lica stare slave politika devedesetih, lidertvo i članstvo koje nije autentično prijedorsko. Struktura opozicionih partija nije rezultiralo uspjehom pridobijanja podrške pravdajući to izbornim nepravilnostima (kojih je u nekoj, manjoj, mjeri i bilo), ucjenama,  prijetnjama i strahom birača da će autoput zaobići Prijedor u velikom luku, ili ga neće biti.

Za to vrijeme, vladajući su imali i glavu i rep, struktura stalna, efikasna i razvijena, identifikacija građana sa politikama znatno jasnija, korist opipljivija, podrška viših instanci nesumnjiva i konkretna, a lidertvo prepoznatljivo i autoritarno.

Za desetak mjeseci novi izbori. Ukoliko opozicija Republike Srpske (a primjenjivo i na opoziciju Federacije BiH) ne poradi na strukturi i identifikaciji organizacije i politika prema biračima, ne izvuče jasne poruke i ne poradi na očiglednim propustima, te ne revidira liderstvo i članstvo iz reda onih, oko 70%, koji su zaobišli topla prijedorska biračka mjesta hladnog decembarskog dana, nezavisni i socijaldemokrate neće imati više s kim da se „igraju“.
Koliko je bila laka pobjeda da su, čak, posljenjem, vrlo kontroverznom Gradonačelniku, progledali kroz prste i stavili na postolje među pobjednicima te izborne noći iako nije bilo uočljivo da je pod dejstvom i uticajem crne magije.

Kakav je odnos među opozicionim  partnerima bio, slobodno se može reći da je za opoziciju  ovo bila „crna svadba“.